·
Λυσίου, Κατὰ Ἀλκιβιάδου Α 10-12
Ἀλκιβιάδης δ᾽ ἐτόλμησεν ἀναβῆναι, οὔτε εὔνους ὢν τῷ πλήθει, οὔτε πρότερον ἱππεύσας, οὔτε νῦν ἐπιστάμενος, οὔτε ὑφ᾽ ὑμῶν δοκιμασθείς, ὡς οὐκ ἐξεσόμενον τῇ πόλει δίκην παρὰ τῶν ἀδικούντων λαμβάνειν. Ἐνθυμηθῆναι δὲ χρὴ ὅτι, εἰ ἐξέσται ὅτι ἄν τις βούληται ποιεῖν οὐδὲν ὄφελος νόμους κεῖσθαι ἢ ὑμᾶς συλλέγεσθαι ἢ στρατηγοὺς αἱρεῖσθαι. Θαυμάζω δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, εἴ τις ἀξιοῖ, ἐὰν μέν τις προσιόντων τῶν πολεμίων τῆς πρώτης τάξεως τεταγμένος τῆς δευτέρας γένηται, τούτου μὲν δειλίαν καταψηφίζεσθαι, ἐὰν δέ τις ἐν τοῖς ὁπλίταις τεταγμένος ἐν τοῖς ἱππεῦσιν ἀναφανῇ, τούτῳ συγγνώμην ἔχειν. Καὶ μὲν δή, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἡγοῦμαι δικάζειν ὑμᾶς οὐ μόνον τῶν ἐξαμαρτανόντων ἕνεκα, ἀλλ᾽ ἵνα καὶ τοὺς ἄλλους τῶν ἀκοσμούντων σωφρονεστέρους ποιῆτε.
·
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἀναβῆναι = να ανέβει σε άλογο, να ιππεύσει, να καταταγεί στο ιππικό
τολμῶ ἀναβαίνειν = έχω το θράσος να καταταγώ στο ιππικό
εὔνους τῷ πλήθει = ευνοϊκά διακείμενος προς τον λαό, φιλικά προσκείμενος προς τον λαό (τους δημοκρατικούς), τρέφω συμπάθεια προς τον λαό
ἐπιστάμενος = γνωρίζει καλά (την τεχνική της ιππομαχίας), είναι εξασκημένος (να ιππεύει)
δίκην λαμβάνω παρά τινος = τιμωρώ κάποιον, επιβάλλω ποινή σε κάποιον // δίκην δίδωμί τινι = τιμωρούμαι από κάποιον
νόμος κεῖται (ως παθητικό του «τίθημι νόμον») = έχει τεθεί νόμος, έχει οριστεί, έχει θεσπιστεί νόμος, υφίσταται νομικό πλαίσιο για κάτι
συλλέγομαι = συγκεντρώνομαι, συνέρχομαι· εδώ αναφέρεται στη συγκέντρωση πολιτών πριν την εκστρατεία, στην επιστράτευση
«καταψηφίζεσθαι τούτου δειλίαν» = να καταδικάζετε αυτόν για δειλία (η αιτιατική πτώση ανάγει το αδίκημα σε αιτία της καταδίκης)
Στα δικαστικά ρήματα (αἰτιῶμαι, γράφομαι, δικάζω, διώκω, καταγιγνώσκω, καταψηφίζομαι, κατηγορῶ, κρίνω, τιμωροῦμαι) συνήθως η γενική είναι της αιτίας ή του εγκλήματος ή της ποινής και η αιτιατική το αντικείμενο.
ἀναφαίνομαι = εμφανίζομαι // «συγγνώμην ἔχω (τινὶ)» = συγχωρώ
«Καὶ μὲν δὴ» = ασφαλώς, και βέβαια
οι «ἀκοσμοῦντες», είναι οι πολίτες που παρουσιάζουν παραβατική συμπεριφορά, αυτοί που παρεκκλίνουν από τα επιτρεπτά όρια κοινωνικής συμπεριφοράς, ενώ οι «σωφρονέστεροι» είναι οι «καθώς πρέπει», οι πειθαρχημένοι, οι φρόνιμοι πολίτες.
τολμῶ ἀναβαίνειν = έχω το θράσος να καταταγώ στο ιππικό
εὔνους τῷ πλήθει = ευνοϊκά διακείμενος προς τον λαό, φιλικά προσκείμενος προς τον λαό (τους δημοκρατικούς), τρέφω συμπάθεια προς τον λαό
ἐπιστάμενος = γνωρίζει καλά (την τεχνική της ιππομαχίας), είναι εξασκημένος (να ιππεύει)
δίκην λαμβάνω παρά τινος = τιμωρώ κάποιον, επιβάλλω ποινή σε κάποιον // δίκην δίδωμί τινι = τιμωρούμαι από κάποιον
νόμος κεῖται (ως παθητικό του «τίθημι νόμον») = έχει τεθεί νόμος, έχει οριστεί, έχει θεσπιστεί νόμος, υφίσταται νομικό πλαίσιο για κάτι
συλλέγομαι = συγκεντρώνομαι, συνέρχομαι· εδώ αναφέρεται στη συγκέντρωση πολιτών πριν την εκστρατεία, στην επιστράτευση
«καταψηφίζεσθαι τούτου δειλίαν» = να καταδικάζετε αυτόν για δειλία (η αιτιατική πτώση ανάγει το αδίκημα σε αιτία της καταδίκης)
Στα δικαστικά ρήματα (αἰτιῶμαι, γράφομαι, δικάζω, διώκω, καταγιγνώσκω, καταψηφίζομαι, κατηγορῶ, κρίνω, τιμωροῦμαι) συνήθως η γενική είναι της αιτίας ή του εγκλήματος ή της ποινής και η αιτιατική το αντικείμενο.
ἀναφαίνομαι = εμφανίζομαι // «συγγνώμην ἔχω (τινὶ)» = συγχωρώ
«Καὶ μὲν δὴ» = ασφαλώς, και βέβαια
οι «ἀκοσμοῦντες», είναι οι πολίτες που παρουσιάζουν παραβατική συμπεριφορά, αυτοί που παρεκκλίνουν από τα επιτρεπτά όρια κοινωνικής συμπεριφοράς, ενώ οι «σωφρονέστεροι» είναι οι «καθώς πρέπει», οι πειθαρχημένοι, οι φρόνιμοι πολίτες.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε το κείμενο.
2.
Να
αντικαταστήσετε χρονικά τους ρηματικούς τύπους του κειμένου : ἀναβῆναι, λαμβάνειν , αἱρεῖσθαι , ἐξαμαρτανόντων.
|
ΕΝΕΣΤ
| ||||
ΠΑΡΤ
| ||||
ΜΕΛ
| ||||
ΑΟΡ
| ||||
ΠΡΚ
| ||||
ΥΠΕΡΣ
|
|
|
|
|
3. Να κλίνετε τους
παρακάτω ρηματικούς τύπους στον χρόνο και την έγκλιση που βρίσκονται: ἀξιοῖ , ποιῆτε
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4.Να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση: βούληται
, ἀναφανῇ
|
ΟΡΙΣΤΙΚΗ
|
ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ
|
ΕΥΚΤΙΚΗ
|
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5. Να μεταφέρετε τους παρακάτω ονοματικούς τύπους στην
πτώση που ζητείται
|
εὔνους :γενική ενικού | |
Δοκιμασθείς :δοτική πληθυντικού
| |
προσιόντων :δοτική πληθυντικού
| |
ἱππεῦσιν :δοτική ενικού
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου