ΛΥΣΙΑ, ΥΠΕΡ ΜΑΝΤΙΘΕΟΥ , ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ΡΗΤΟΡΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

                                                 ΕΙΣΑΓΩΓΗ – ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

 Α.  Η ΦΥΣΙΚΗ ΡΗΤΟΡΕΙΑ

1. Τι ονομάζουμε «φυσική ευγλωττία» ;
2. Η φυσική ευγλωττία στον Όμηρο :

α. Πώς χαρακτηρίζει την ευγλωττία ο Όμηρος ;

β. Ποια τα προϊόντα του θείου αυτού δωρήματος ;

γ. Ποιες οι αρετές του ιδανικού ομηρικού ήρωα ;

δ. Πού διέπρεπαν οι ομηρικοί αγορητές ;

ε. Ποιοι οι γνωστότεροι απ’ αυτούς ;

3. Οι φυσικοί αγορητές στα κείμενα μετά τον Όμηρο  μέχρι και τον Περικλή

Β.   Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗΣ ΡΗΤΟΡΕΙΑΣ

1.   Ποια η διαφορά μεταξύ φυσικής ευγλωττίας και συστηματικής ρητορικής ;

2.   Πού  και πότε γεννήθηκε η συστηματική ρητορική ;

3.   Ποιοι παράγοντες ευνόησαν τη γέννησή της ;

4.   Ποιοι ήταν οι δημιουργοί και οι δάσκαλοί της ;

5.   Ποια η προσφορά τους στην έντεχνη ρητορεία ;

 Γ.   ΡΗΤΟΡΕΙΑ  ΚΑΙ ΣΟΦΙΣΤΙΚΗ

1. Ποιο ήταν το επίκεντρο της συστηματικής ρητορικής στα μέσα του 5^ου αι. π.Χ και γιατί ;
2. Ποια η συμβολή του Γοργία του Λεοντίνου στην εξέλιξη της ρητορικής ;
3. Ποια η άποψη των σοφιστών και των μαθητών τους για την αντικειμενική αλήθεια και για το ρόλο της ρητορικής ;
4. Η κριτική του Πλάτωνα στη ρητορική.
5. Η απάντηση του Ισοκράτη στην πλατωνική κριτική της ρητορικής.

Δ.  ΟΙ ΑΤΤΙΚΟΙ ΡΗΤΟΡΕΣ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ

1. Τι ονομάζουμε «Κανόνα» και ποιοι οι ρήτορές του ;

 Ε.    ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΟΥ ΑΤΤΙΚΟΥ ΡΗΤΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

1.   Σε πόσα και ποια είδη διαιρεί ο Αριστοτέλης τους ρητορικούς λόγους ;

2.   Τι γνωρίζετε για τους συμβουλευτικούς λόγους ;

3.   Ποιος ο χώρος και ο χρόνος των συνελεύσεων του λαού στην αρχαία Αθήνα ;

4.   Ποια τα χαρακτηριστικά των ρητόρων των συμβουλευτικών λόγων και ποιος ο σημαντικότερος εκπρόσωπός τους ;

5.   Τι  ήταν οι δικανικοί λόγοι ;

6.   Τι γνωρίζετε για τα δικαστήρια της αρχαίας Αθήνας ;

7.   Τι ήταν η κλεψύδρα ;

8.   Ποιος ο ρόλος των λογογράφων και ποιος ο σημαντικότερος λογογράφος δικανικών λόγων ;

9.   Τι  ήταν οι επιδεικτικοί ή πανηγυρικοί λόγοι και ποιος ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του επιδεικτικού γένους ;

 ΣΤ.  ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΡΗΤΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

1. Ποια ήταν η αντίληψη των αρχαίων για τη δομή κάθε είδους λόγου ;
2. Ποια είναι τα κύρια μέρη του ρητορικού λόγου (ονομαστικά) ;
3. Τι γνωρίζετε για το προοίμιο των ρητορικών λόγων ;
4. Τι γνωρίζετε για τη διήγηση των ρητορικών λόγων ;
5. Ποιο θεωρείται το ουσιαστικότερο μέρος ενός ρητορικού λόγου και γιατί ;
6. Να αναφέρετε ονομαστικά τα είδη των αποδείξεων.
7. Τα ενθυμήματα ως μέσα πειθούς.
8. Τα παραδείγματα ως μέσα πειθούς.
9.   Η ηθοποιία ως μέσο πειθούς.
10.   Η παθοποιία ως μέσο πειθούς.
11.   Τι γνωρίζετε για τον επίλογο των ρητορικών λόγων ;

Ζ.   ΤΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ ΤΟΥ ΡΗΤΟΡΑ

1. Ποιες φυσικές ικανότητες προϋπέθετε η έντεχνη ρητορεία ;
2. Ποιες οι ιδιαίτερες γνώσεις και δεξιότητες που απαιτούσε ;

 Η.   Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΡΗΤΟΡΙΚΗΣ

1. Ποιους σκοπούς εξυπηρετούσε η διδασκαλία της ρητορικής στο Βυζάντιο / Ελλάδα και τη Δύση , κατά την Τουρκοκρατία και τους νεότερους χρόνους ;

Θ.   ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΩΝ ΡΗΤΟΡΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΗΜΕΡΑ

1.   Ποια η σημασία της μελέτης των ρητορικών κειμένων στις μέρες μας ;

 

 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ – ΑΣΚΗΣΕΙΣ

 

1. Να συνδέσετε κάθε όνομα από τη στήλη Α με το στοιχείο που του αντιστοιχεί από τη στήλη Β

Α	Β
1. Νέστωρ	Α. Οι πρώτοι διδάσκαλοι της ρητορικής
2. Ισοκράτης	Β. «Η ρητορική είναι όργανο απάτης»
3. Πλάτωνας	Γ.  Ομηρικός αγορητής
4. Πρωταγόρας	Δ.«Δεν υπάρχει αντικειμενική αλήθεια και ηθική»
5. Θεμιστοκλής και Περικλής	Ε.  Δισσοί λόγοι
6. Γοργίας Λεοντίνος	ΣΤ. «Η ρητορική έχει παιδευτικό ρόλο»
7. Κόραξ και Τεισίας	Ζ.  Φυσικοί ρήτορες
8. Όμηρος	Η. «Η ευγλωττία είναι σπάνιο θεϊκό χάρισμα»

 

2. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α με εκείνα της στήλης Β

 

Α	Β
1.  Προτρέπουν ή αποτρέπουν	Α.  Οι δικανικοί λόγοι
2.  Είναι κατηγορίες ή απολογίες	Β.  Αρχή ρητορικού λόγου
3.  Εκφωνούνταν σε εορτές	Γ.  Έκθεση γεγονότων σχετικών
4.  Προοίμιον	Δ.  Έντεχνες αποδείξεις
5.  Διήγησις	Ε.  Δικαστήριο
6.  Συμβόλαια	ΣΤ.  Άτεχνη πίστη
7.  Ενθυμήματα, ρητορικά ήθη	Ζ.  Οι επιδεικτικοί λόγοι
8.  Ανάμνηση, παθοποιία	Η.  Σκοποί του επιλόγου
9.  Ηλιαία	Θ. Οι συμβουλευτικοί λόγοι
10. Κλεψύδρα	Ι.  Χρονόμετρο

 

3. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α με εκείνα της στήλης Β

Α	Β
1.  Σικελία	Α.  Το 1ο εγχειρίδιο ρητορικής
2.  Αθήνα	Β.  Επέδρασε  στην εξέλιξη της ρητορικής
3.  Γοργίας	Γ.  Σκοποί του προοιμίου
4.  Λυσίας	Δ.  Διέπρεψε στο δικανικό είδος
5.  Δημοσθένης	Ε. Το ουσιαστικότερο μέρος του ρητορικού λόγου
6.  Ισοκράτης	ΣΤ.  Η κοιτίδα της ρητορικής
7.  Εύνοια, προσοχή, ευμάθεια	Ζ.  Έντεχνες αποδείξεις
8.  Πίστις	Η.  Εκεί ήκμασε η ρητορική
9.  Ρητορικά ήθη	Θ. Διέπρεψε στο συμβουλευτικό είδος
10. «Τέχνη»	Ι.  Διέπρεψε στο επιδεικτικό είδος