Ιστορία Β' Λυκείου 2024-25 : Εξεταστέα ύλη - Τρόπος Αξιολόγησης

 

Ιστορία Β’  Λυκείου : Διδακτέα - Εξεταστέα ύλη 2024-25

Αναλυτικά διδάσκονται τα εξής :  

Κεφάλαιο 1.  Από το θάνατο του Ιουστινιανού ως την αποκατάσταση των εικόνων και τη συνθήκη του Βερντέν (565-843)  [Το εισαγωγικό σημείωμα δεν συμπεριλαμβάνεται στην εξεταστέα ύλη] 2β. Εσωτερική αναδιοργάνωση σσ. 12-13, 2γ. Εξελληνισμός του κράτους σ. 14, 3. Η εμφάνιση του Ισλάμ σσ. 14-15, 5. Η Εικονομαχία σσ. 19-21, 7α. Σκλαβηνίες σ. 24, 8β. Οι Καρολίδες και η ακμή της φραγκικής δύναμης σσ. 26-27 , 8γ. Το πρόβλημα των δύο αυτοκρατοριών Καρολιδών σσ. 27-28.

Κεφάλαιο 2. Η εποχή της ακμής: Από τον τερματισμό της Εικονομαχίας ως το Σχίσμα των Δύο Εκκλησιών (843-1054) [Το εισαγωγικό σημείωμα δεν συμπεριλαμβάνεται στην εξεταστέα ύλη] 1. Προοίμιο της ακμής του Βυζαντινού Κράτους (843-867)  σσ 32-33 3. Κοινωνία σσ. 36-37, 5α. Η βυζαντινή διπλωματία σ. 41, 5στ. Το Σχίσμα μεταξύ των δύο Εκκλησιών σσ. 45-46, 7. Οικονομία και κοινωνία στη Δυτική Ευρώπη. Το σύστημα της φεουδαρχίας σσ. 48-49

Κεφάλαιο 3. Από το Σχίσμα των Δύο Εκκλησιών ως την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους (1054- 1204) [Το εισαγωγικό σημείωμα δεν συμπεριλαμβάνεται στην εξεταστέα ύλη]  5. Οικονομικές μεταβολές στη Δυτική Ευρώπη σσ. 59-61, 7α. Οι αιτίες σ. 65, 7δ. Η Τέταρτη Σταυροφορία σσ. 67-68, 7ε. Η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους σσ. 68-69.

Κεφάλαιο 4. Η λατινοκρατία και η παλαιολόγεια εποχή (1204-1453). Ο Ύστερος Μεσαίωνας στη Δύση [Το εισαγωγικό σημείωμα δεν συμπεριλαμβάνεται στην εξεταστέα ύλη] 2. Τα Ελληνικά κράτη: Τραπεζούς, Ήπειρος, Νίκαια σσ. 74-75, 6. Οι Οθωμανοί και η ραγδαία προέλασή τους σσ. 83-85 , 7. Η άλωση της Κωνσταντινούπολης σσ. 85-87, 8γ. Η κρίση της φεουδαρχίας σσ. 88-89 ,

Κεφάλαιο 6. Από την άλωση της Κωνσταντινούπολης και τις Ανακαλύψεις των Νέων Χωρών ως τη συνθήκη της Βεστφαλίας (1453-1648) [Το εισαγωγικό σημείωμα δεν συμπεριλαμβάνεται στην εξεταστέα ύλη]  2. Αναγέννηση και Ανθρωπισμός σσ. 115-119 , 3γ. Οι Ευρωπαίοι ανακαλύπτουν τον κόσμο σσ. 121-122, 3ε. Η Ευρώπη μετά τις Ανακαλύψεις, σσ. 124-127, 4α. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία σε κρίση σ. 127, 4β. Η Μεταρρύθμιση του Λουθήρου σσ. 128-129, 4δ. Η Αντιμεταρρύθμιση σ. 131, 4ε. Οι συνέπειες της Μεταρρύθμισης σσ. 131-132,

Κεφάλαιο 7. Από τη Συνθήκη της Βεστφαλίας (1648) έως το Συνέδριο της Βιέννης (1815) [Το εισαγωγικό σημείωμα δεν συμπεριλαμβάνεται στην εξεταστέα ύλη] 1. Ο Διαφωτισμός, σσ. 160-166, 2.β. Οι οικονομικές θεωρίες σσ. 168-169, 3.β.Η ρήξη (1774) και ο πόλεμος της Ανεξαρτησίας (1775-1783) σσ. 170-171, 3.γ. Η γέννηση ενός νέου κράτους σ. 172, 3.δ. Οι συνέπειες σσ. 172-173, 4.β. Η έκρηξη της Επανάστασης (1789) σσ. 175-176, 4.στ. Η εποχή του Ναπολέοντα (1799 – 1815)  σσ. 180, 4.ζ. Ο χαρακτήρας και το έργο της επανάστασης σσ. 180-181

           

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Οι μαθητές/-ήτριες εξετάζονται στο μάθημα της Ιστορίας της Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου σε τέσσερα (4) θέματα, καθένα από τα οποία βαθμολογείται συνολικά με είκοσι πέντε (25) μονάδες, ως εξής:

Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει:

α) ερωτήσεις «αντικειμενικού τύπου» (1.α.), που βαθμολογούνται με δέκα (10) μονάδες

β) εξήγηση δύο (2) ή τριών (3) ιστορικών όρων/εννοιών (1.β.), που βαθμολογείται με δεκαπέντε (15) μονάδες.

Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο ερωτήσεις σύντομης απάντησης, αναπαραγωγής ιστορικών γνώσεων, (2.α.) και (2.β.), και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.

Το τρίτο και το τέταρτο θέμα περιλαμβάνουν από μία ερώτηση, καθεμιά από τις οποίες βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες και αναλύεται σε δύο επιμέρους ερωτήσεις (3.α. και 3.β./4.α. και 4.β.) με τις οποίες ελέγχονται η ικανότητα των μαθητών/-τριών στη σύνθεση των ιστορικών γνώσεων και η κριτική προσέγγισή τους. Στο τρίτο και το τέταρτο θέμα χρησιμοποιούνται ερωτήσεις επεξεργασίας ιστορικού υλικού, το οποίο δίνεται στους/στις μαθητές/-ήτριες φωτοτυπημένο. Το υλικό αυτό προέρχεται από ιστορικές μαρτυρίες-ιστορικές πηγές, αρχαιολογικές μελέτες, έργα τέχνης, φωτογραφίες, στατιστικούς πίνακες, δημοσιογραφικά άρθρα, χάρτες, διαγράμματα και, γενικότερα, από υλικό το οποίο αποτελεί ιστορικό τεκμήριο ή χρησιμοποιείται ως πηγή άντλησης πληροφοριών για την εξαγωγή ιστορικών συμπερασμάτων. Οι μαθητές/-ήτριες καλούνται να αξιολογήσουν και να αξιοποιήσουν το υλικό των ιστορικών μαρτυριών, που τους δίνεται για επεξεργασία βάσει δεδομένων κριτηρίων, τα οποία μπορεί να αφορούν σε ανάλυση ή σύνθεση αιτίων ή συνθηκών, αποτίμηση της δράσης προσώπων, αξιολόγηση αποτελεσμάτων, συγκριτική προσέγγιση διαφορετικών απόψεων καθώς και σε αποτίμηση της εγκυρότητας και αξιοπιστίας επιμέρους πληροφοριών. Οι απαντήσεις πρέπει να συνδυάζουν σε κάθε περίπτωση τις πληροφορίες που προκύπτουν από την κριτική επεξεργασία των ιστορικών μαρτυριών με τις γνώσεις που αποκτήθηκαν κατά τη διδασκαλία του μαθήματος. Η βαθμολογία κάθε ερώτησης των παραπάνω θεμάτων διαφοροποιείται ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας της. Η βαθμολογία καθορίζεται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνεται γραπτώς στους/στις μαθητές/τριες.

Προσοχή :

To πρώτο και το τρίτο θέμα λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας.

Το δεύτερο και το τέταρτο θέμα ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα. Προς αποφυγή επικαλύψεων τα θέματα που ορίζονται από τους/τις εκπαιδευτικούς θα πρέπει να επιλέγονται από ενότητες της εξεταστέας ύλης διαφορετικές εκείνων από τις οποίες προέρχονται το 1.β. και το τρίτο θέμα

Λατινικά Β' Λυκείου 2024-25 : Εξεταστέα ύλη - Τρόπος Αξιολόγησης - Λατινικές Φράσεις

 

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Β΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2024-25

 

ΒΙΒΛΙΑ:

1.    Λατινικά τ. Α΄ των Μ. Πασχάλη, Γ. Σαββαντίδη (Εισαγωγή: Δ. Ζ. Νικήτας - Β. Βαϊόπουλος)

2.    Λατινική Γραμματική του Α. Τζάρτζανου

Ως διδακτέα-εξεταστέα ύλη ορίζεται η παρακάτω ύλη:

1.      Εισαγωγή A.     Λατινική Γλώσσα και Λογοτεχνία: 1.    Η λατινική γλώσσα 2.   Η γένεση της ρωμαϊκής λογοτεχνίας 3.   Εποχές της ρωμαϊκής λογοτεχνίας 4.   Γενικά χαρακτηριστικά της ρωμαϊκής λογοτεχνίας.   B.     Η εξέλιξη της ρωμαϊκής λογοτεχνίας: 1.    Προκλασική εποχή (απαρχές - περ. 100 π.Χ.) 2.   Κλασική εποχή (περ. 100 π. Χ. – 14 μ.Χ)

2.     Κείμενο :  Ενότητες I-XV.

3.     Λατινικές φράσεις που είναι σε χρήση στον νεοελληνικό λόγο

             Λατινικές φράσεις που είναι σε χρήση στον νεοελληνικό λόγο

1.     A.C. (ante Christum) προ Χριστού (π.Χ.)

2.    A.D. Anno Domini (κατά λέξη: έτος Κυρίου) μετά Χριστόν (μ.Χ.)

3.    ad hominem (argumentum) επιχείρημα που απευθύνεται επιθετικά εναντίον του προσώπου και όχι εναντίον της θέσης που το πρόσωπο αυτό εκφράζει, η προσωπική επίθεση, η απάντηση/επίθεση στο πρόσωπο που εξέφρασε μια άποψη με την οποία διαφωνούμε, αντί η απάντηση να αφορά την άποψη αυτή

4.    ad populum (argumentum) επιχείρημα που αποτελεί μια ψευδή θέση αλλά αντλεί τη βαρύτητά του από την ευρεία απήχηση της θέσης αυτής

5.    altera pars η άλλη πλευρά, η άλλη άποψη

6.    alter ego το άλλο Εγώ, το δεύτερο Εγώ, το πρόσωπο με το οποίο ταυτίζεται κανείς, το συμπλήρωμά του, ο άλλος του εαυτός

7.    A.M. (Ante Meridiem) προ μεσημβρίας (π.μ.)

8.   a posteriori εκ των υστέρων

9.    a priori εκ των προτέρων

10.     ca., cir., circ. (circa) περί, περίπου

11.      carpe diem εκμεταλλεύσου τη μέρα (Οράτιος, Ωδ. 1.11.8)

12.     casus belli κατά λέξη: περίπτωση πολέμου. Συχνότερα χρησιμοποιείται με την έννοια «αιτία πολέμου»

13.     Curriculum Vitae, CV (κατά λέξη: η πορεία του βίου), το βιογραφικό σημείωμα

14.     de facto εκ των πραγμάτων, αυτό που προκύπτει από τα πράγματα, από την πραγματικότητα, στην πράξη. Πολιτικός και διπλωματικός όρος που δηλώνει ότι πράξη, ενέργεια, κατάσταση, κ.λπ., που προέκυψε από την εξέλιξη των γεγονότων, αναγνωρίζεται ως πραγματική, παρόλο που η νομιμότητά της αμφισβητείται ή δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί

15.     de jure εκ του δικαίου, εκ του νόμου, νομίμως, αυτό που προκύπτει από την εφαρμογή του δικαίου, νομικά.

16.     erga omnes έναντι όλων [ισχύει, δηλαδή, για όλους]

17.     et alii, et al. και άλλοι, και άλλα, κ.ά.

18.     et cetera, etc. και λοιπά, κ.λπ.

19.     ex cathedra «από καθέδρας». Λέγεται για ομιλητή που εκφράζεται με ύφος αυθεντίας ή από θέση που του δίνει το δικαίωμα να θεωρείται αυθεντία

20.    exempli gratia, e.g. παραδείγματος χάριν (π.χ.)

21.     ex officio αυτό που προκύπτει από τη θέση καθήκοντος κάποιου, από τη θέση κάποιου, από το αξίωμα κάποιου

22.    in medias res στο μέσο της υπόθεσης ή της πλοκής

23.    in memoriam εις μνήμην, στη μνήμη κάποιου

24.    lapsus linguae γλωσσικό λάθος, λάθος εκ παραδρομής στην ομιλία

25.    lapsus calami λάθος της γραφίδας, λάθος εκ παραδρομής στον γραπτό λόγο

26.    mea culpa λάθος μου

27.    memorandum μνημόνιο, υπόμνημα

28.    modus operandi (M.O.) τρόπος ενέργειας

29.    modus vivendi τρόπος ζωής

30.    moratorium καθυστέρηση

31.     mutatis mutandis τηρουμένων των αναλογιών, μετά τις απαραίτητες αλλαγές

32.    passim σποράδην, σποραδικά, εδώ κι εκεί, σε διάφορα σημεία του κειμένου

33.    persona grata πρόσωπο επιθυμητό, ευπρόσδεκτο

34.    persona non grata πρόσωπο ανεπιθύμητο

35.    placebo (κατά λέξη: θα προσφέρω ευχαρίστηση, ικανοποίηση) φάρμακο που χορηγείται στον ασθενή για ψυχολογική του στήριξη παρά για τη θεραπεία της αρρώστιας του

36.    P.M. (Post Meridiem) μετά μεσημβρίαν (μ.μ.)

37.     primus inter pares πρώτος μεταξύ ίσων

38.    prima facie εκ πρώτης όψεως

39.    scripta manent τα γραπτά μένουν

40.    (sic) έτσι ακριβώς (γραμμένο, διατυπωμένο κ.λπ.). Βρίσκεται πάντα σε παρένθεση και δίνει έμφαση σε ένα στοιχείο του λόγου που πρέπει να προσέξει ο αναγνώστης, επειδή αυτό είναι εσφαλμένο, παράδοξο ή αδόκιμο

41.     sine qua non (συχνά μαζί με τις λέξεις conditio, causa) (κατάσταση, αιτία) εκ των ων ουκ άνευ, αναγκαία προϋπόθεση

42.    s.o.s. (si opus sit) αν χρειάζεται, αν υπάρχει ανάγκη

43.    status quo (κατά λέξη: η κατάσταση στην οποία…) η ισχύουσα κατάσταση

44.    sui generis (κατά λέξη: του δικού του γένους) ιδιόμορφος, ιδιότυπος. Λέγεται συνήθως ως χαρακτηρισμός προσώπων ή καταστάσεων που έχουν κάτι το ιδιαίτερο, ιδιότητα χαρακτηριστική των ίδιων και μόνο

45.    tabula rasa (κατά λέξη: άγραφη πλάκα, αποξεσμένος, σβησμένος πίνακας). Λέγεται για τον νου, που θεωρείται ως κάτι άγραφο, κενό, πριν γεμίσει με εντυπώσεις, γνώσεις, εμπειρίες

46.    terra incognita άγνωστη γη, άγνωστος τόπος, άγνωστο θέμα, αντικείμενο

47.    urbi et orbi στην πόλη και στην οικουμένη, στην πόλη και σε ολόκληρο τον κόσμο, δηλαδή παντού

48.    verbatim κατά λέξη, ακριβώς

49.    vs (versus) εναντίον (κάποιου)

 

Τρόπος αξιολόγησης

1. Για την εξέταση στο μάθημα των Λατινικών της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών της Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου δίνεται στους/στις μαθητές/τριες διδαγμένο κείμενο δέκα έως δώδεκα (10-12) στίχων και ζητείται από αυτούς/ές:

α) να το μεταφράσουν στη Νέα Ελληνική (20 μονάδες)

β) να απαντήσουν στις εξής παρατηρήσεις (σύνολο 80 μονάδες):

- μία (1) παρατήρηση από την Εισαγωγή του σχολικού βιβλίου ανοικτού ή κλειστού τύπου (10 μονάδες)

- μία (1) παρατήρηση ετυμολογική: Συσχέτιση λέξεων της Λατινικής με λέξεις που χρησιμοποιούνται στη Νέα Ελληνική (10 μονάδες)

- μία (1) παρατήρηση που θα αξιοποιεί τη χρήση στερεότυπης λατινικής φράσης στο κατάλληλο κειμενικό περιβάλλον της Νέας Ελληνικής (10 μονάδες)

- δύο (2) παρατηρήσεις Γραμματικής (30 μονάδες)

- μία (1) παρατήρηση Συντακτικού (20 μονάδες).

Καθεμία από τις παρατηρήσεις Γραμματικής και Συντακτικού μπορεί να αναλύεται σε δύο (2) ισοδύναμα υποερωτήματα.

Από την Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας  λαμβάνονται με κλήρωση το κείμενο και, μαζί με αυτό, το οριζόμενο προς μετάφραση τμήμα του, καθώς και οι κάτωθι παρατηρήσεις:

- μία (1) παρατήρηση ετυμολογική: Συσχέτιση λέξεων της Λατινικής με λέξεις που χρησιμοποιούνται στη Νέα Ελληνική

- μία (1) παρατήρηση Συντακτικού, η οποία μπορεί να αναλύεται σε δύο (2) ισοδύναμα υποερωτήματα.

Οι υπόλοιπες παρατηρήσεις ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.

Ο ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ

 

Κείμενο 15 : Τα ήθη των Γερμανών

 

Germanōrum vita omnis consistit in venationibus

atque in studiis rei militāris.

Germāni non student agricultūrae;

lacte, caseo et carne nutriuntur.

Locis frigidissimis pelles solum habent

et in fluminibus lavantur.

Cum civitas bellum gerit,

magistrātus creantur cum vitae necisque potestāte.

Equestribus proeliis saepe ex equis desiliunt

ac pedibus proeliantur:

usus ephippiōrum habētur res turpis et iners.

Νon sinunt importāri ad se vinum a mercatoribus

quod eā rē, ut arbitrantur,

homines remollescunt atque effeminantur.

Κείμενο 14 : Ένα φοβερό όνειρο

 

Post bellum Actiacum Cassius Parmensis,

qui fuerat in exercitu M.Antonii,

Athenas confugit.

Ibi vix dederat sollicitum animum somno,

cum repente apparuit ei species horrenda.

Existimavit venire ad se hominem

ingentis magnitudinis et squalida facie,

similem effigiei mortui.

Quem simul aspexit Cassius,

timorem concepit nomenque eius cupivit audire.

Respondit ille se esse Orcum.

Tum terror concussit Cassium

et excitavit eum e somno.

Cassius inclamavit servos

et interrogavit eos de homine.

Illi viderant neminem.

Cassius iterum dedit se somno

eandemque speciem somniavit.

Paucis post diebus res ipsa confirmavit fidem somnii.

Nam Octavianus adfecit eum supplicio capitis.